Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα διαθρεπτική αξία. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα διαθρεπτική αξία. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Σήμα: Σουηδική κλειδαρότρυπα. The Keyhole Symbol. Επισήμανση υγιεινών τροφίμων σε Σουηδία, Νορβηγία και Δανία.


Στόχος μας είπαμε είναι οι εξαγωγές των ποιοτικών ελληνικών προϊόντων διατροφής. Θέλετε να εξάγετε στην Σουηδία τα προϊόντα διατροφής που παράγετε ή εμπορεύεστε; Ή μήπως στην Νορβηγία και την Δανία; Εάν ναι τότε θα πρέπει αρχικά να γνωρίζετε την σημασία που δίνει το σκανδιναβικό καταναλωτικό κοινό στην υγιεινή διατροφή. Μετά να γνωρίζεται την ύπαρξη εδώ και χρόνων σήματος που ταυτοποιεί τα υγιεινά προϊόντα βάσει προδιαγραφών που έχει συντάξει ο Σουηδικός Εθνικός Οργανισμός Τροφίμων. Έτσι με το σκεπτικό να κάνουν οι αρχές πιο εύκολη την επιλογή υγιεινών εναλλακτικών διατροφής, θέσπισαν τα «σήματα υγείας» που χρησιμοποιούνται σε τρόφιμα που πληρούν συγκεκριμένα διατροφικά κριτήρια αναπαριστώντας μια καλύτερη διατροφικά επιλογή. 

Έτσι γεννήθηκε το επιτυχημένο σήμα η Σουηδική Κλειδαρότρυπα - The Keyhole Symbol. Οι Σουηδοί βάση έρευνας φαίνεται αναγνωρίζουν σε ποσοστό 95% το εν λόγω σήμα, ενώ το 71% να κατανοεί το μήνυμα που φέρει. Η κλειδαρότρυπα λοιπόν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό και με άλλα συστήματα (όπως οι ενδεικτικές ημερήσιες προσλήψεις και τα ερμηνευτικά συστήματα) ή μόνη της. Η μεγάλη διαφορά με τα άλλα συστήματα επισήμανσης υγιεινών διατροφικών επιλογών είναι πως η Σουηδική Κλειδαρότρυπα έχει καθορίσει συγκεκριμένα κριτήρια για σειρά από κατηγορίες τροφίμων και όχι γενικούς συγκριτικούς πίνακες.   

Το σύμβολο της κλειδαρότρυπας, λοιπόν, δημιουργήθηκε από την Εθνικό Οργανισμό Τροφίμων της Σουηδίας το 1989 με σκοπό να βοηθήσει τους καταναλωτές να αναγνωρίσουν τις πιο υγιεινές επιλογές από μια κατηγορία τροφίμων, όταν αγοράζουν τρόφιμα ή τρώνε εκτός σπιτιού. 


Τα τρόφιμα που είναι επισημασμένα με το σύμβολο της κλειδαρότρυπας έχουν λιγότερο λίπος, αλάτι και σάκχαρα και περισσότερες ίνες σε σχέση με τρόφιμα του ίδιου είδους που δε φέρουν το σύμβολο. Τα τρόφιμα με το σύμβολο της κλειδαρότρυπας είναι κατάλληλα για όλους τους υγιείς ανθρώπους – ενήλικες, εφήβους και παιδιά άνω των 2 ετών. Τα τρόφιμα με την κλειδαρότρυπα δεν είναι διαιτητικά προϊόντα αλλά προορίζονται για οποιοδήποτε θέλει να τραφεί με μία υγιεινή διατροφή. Παρ’ όλα αυτά κάποιες ομάδες ανθρώπων μπορεί να χρειάζονται τρόφιμα που παρέχουν περισσότερη ενέργεια στο σώμα, όπως για παράδειγμα τα άτομα τρίτης ηλικίας που δυσκολεύονται να διατηρήσουν το σωματικό τους βάρος, κάποιοι που πάσχουν από συγκεκριμένες ασθένειες και όσοι κάνουν έντονη σωματική δραστηριότητα. Αυτά τα άτομα ίσως χρειάζονται τρόφιμα χωρίς το σύμβολο της κλειδαρότρυπας. Το σύμβολο της κλειδαρότρυπας είναι προαιρετικό στις ετικέτες τροφίμων. Οι παρασκευαστές τροφίμων έχουν προσωπική ευθύνη να διασφαλίσουν ότι τα τρόφιμα με το σύμβολο της κλειδαρότρυπας συμμορφώνονται με τις οδηγίες του Εθνικού Οργανισμού Τροφίμων. 

Οι κατηγορίες τροφίμων που μπορούν να επισημανθούν με το σύμβολο της κλειδαρότρυπας είναι: 
Γαλακτοκομικά 
Μαργαρίνες και ουσίες επάλειψης με χαμηλά λιπαρά 
Κρέας και προϊόντα από την επεξεργασία του 
Ψάρια και θαλασσινά Χορτοφαγικά προϊόντα 
Ψωμί, ζυμαρικά, δημητριακά πρωινού, αλεύρι και αλεύρι ολικής άλεσης 
Έτοιμα γεύματα ή πατάτες και λαχανικά 
Σαρκώδη φρούτα

Στην ετικέτα των τροφίμων οι Ενδεικτικές Ημερήσιες Προσλήψεις ΕΗΠ, τα γνωστά (?) μας GDA.


Οι Ενδεικτικές Ημερήσιες Προσλήψεις ΕΗΠ, πιο γνωστές ως GDA s, είναι ένας οδηγός για την ποσότητα της ενέργειας (θερμίδες) και ορισμένων θρεπτικών συστατικών που ένας υγιής ενήλικας θα πρέπει να προσλαμβάνει ημερησίως. Το σύστημα των GDA παρέχει τις διατροφικές πληροφορίες ανά τεμάχιο ή ανά μερίδα προϊόντος (π.χ. ανά κομμάτι, ανά κουταλιά, κτλ) και υποδεικνύει συνήθως την ποσότητα της ενέργειας και τις ποσότητες 4 θρεπτικών συστατικών [λιπαρά, κορεσμένα λιπαρά (κεκορεσμένα), ζάχαρη και νάτριο (αλάτι)] που περιλαμβάνονται στη συγκεκριμένη μερίδα. Το σύστημα των GDA δείχνει πόσο τοις εκατό της (μέγιστης) ημερήσιας ενδεικνυόμενης για υγιείς ενήλικες ποσότητας των προαναφερθέντων συστατικών καλύπτει η συγκεκριμένη ποσότητα του τροφίμου αυτού. Να σημειωθεί ότι τα GDA λαμβάνουν ως σημείο αναφοράς τις μέσες ημερήσιες διαιτητικές ανάγκες των υγιών ενήλικων γυναικών προς αποφυγή της υπερβολικής κατανάλωσης δηλαδή τις 2000 θερμίδες. Στον πίνακα στις επισημάνσεις της συσκευασίας των τροφίμων λοιπόν γίνεται έκφραση της επί τοις εκατό συγκέντρωσης των παραμέτρων σε σχέση με το αντίστοιχο GDA. Έτσι ένα τρόφιμο που ανά μερίδα έχει 4,5g πρωτεϊνών εμφανίζεται να καλύπτει το 10% της ενδεικτικής ημερήσιας ποσότητας (ΕΗΠ) πρωτεϊνών. Είναι σαφές πως τα GDA, μαζί και τα ποσοστά κάλυψης διαθρεπτικών αναγκών από αναγωγές σε αυτά, αποτελούν ενδεικτικές αναφορές πληροφόρησης χρήσιμες για συγκρίσεις και μελέτη από τον καταναλωτή και όχι προτάσεις διατροφής. Αυτό είναι σαφές μια και ο κάθε άνθρωπος έχει άλλες διαθρεπτικές ανάγκες. Συχνά δε με τις παραπάνω δηλώσεις συνοδεύουν τους πίνακες με τα GDA των προϊόντων τους οι παραγωγοί. Σήμερα στην ΕΕ δεν είναι υποχρεωτική η παρουσίαση των GDA στην ετικέτα των τροφίμων. Έχει όμως πλέον αρκετά μεγάλη απήχηση. Στον πίνακα που ακολουθεί απεικονίζονται τα GDA στις 5 βασικές παραμέτρους. 
Guideline Daily Amounts (GDA) 
ΠαράμετροιΓυναίκεςΆνδρεςΠαιδιά (5-10 ετών)
Ενέργεια/ θερμίδες2,000 kcal2,500 kcal1,800 kcal
Πρωτείνες45 g55 g24 g
Υδατάνθρακες230 g300g220 g
Σάκχαρα90 g120 g85 g
Λίπη70 g95 g70 g
Κορεσμένα Λίπη20 g30 g20 g
Φυτικές Ίνες24 g24 g15 g
Αλάτι6 g6 g4 g
πηγή: [www.gdalabel.org.uk και www.eufic.org]

Traffic light label. Επισήμανση διαθρεπτικών στοιχείων με την μέθοδο του Φωτεινού Σηματοδότη.


Σε εθελούσια βάση παραγωγοί συσκευασμένων τροφίμων μπορούν να απεικονίζουν στην συσκευασία τους την περιεκτικότητά τους σε βασικά διαθρεπτικά στοιχεία με την μέθοδο του φωτεινού σηματοδότη (traffic light labeling). Με τον τρόπο αυτό μπορεί ο καταναλωτής με μια ματιά να αντιληφθεί αν η περιεκτικότητα του τροφίμου σε λίπος, κορεσμένα λιπαρά, σάκχαρα, αλάτι είναι υψηλή (κόκκινη σήμανση), μέτρια (κίτρινη σήμανση) ή χαμηλή (πράσινη σήμανση). Για τα παραπάνω διαθρεπτικά στοιχεία όσο πιο πολλά πράσινα σήματα έχει ένα τρόφιμο τόσο πιο υγιεινό θα πρέπει να θεωρείται. Η χρωματική αυτή μέθοδος επισήμανσης έχει το πλεονέκτημα να καθιστά πιο εύκολα σαφές το μήνυμα του υγιεινού φαγητού στον μέσο καταναλωτή αλλά και στα παιδιά. Έτσι βοηθά στην επιλογή πιο υγιεινών τροφίμων από το ράφι. Η ίδια πληροφορία απεικονίζεται και στους πίνακες με τα Guideline Daily Amount (GDA), αλλά οι τελευταίοι μπορούν να θεωρηθούν πιο σοφιστικέ και δυσανάγνωστοι από τον μέσω καταναλωτή. Όπως καταλαβαίνετε πολύ συζήτηση γίνεται και η βιομηχανία τροφίμων έχει τις αντιρρήσεις της για επιβολή του traffic light στα υποχρεωτικά στοιχεία των επισημάνσεων. Ήδη στον νέο Κανονισμό της ΕΕ για την επισήμανση των τροφίμων, που αναμένεται τον Οκτώβρη, δεν έχει συμπεριληφθεί σχετική υποχρέωση. Στις ΗΠΑ υπάρχει εφαρμογή σε ένα σημαντικό βαθμό, ενώ οι αρχές στην Αυστραλία εξετάζουν ακόμη σοβαρά την υποχρεωτική επισήμανση με traffic lights επί της ετικέτας. Ακολουθεί πίνακας με τον χρωματικό κώδικα του traffic light ανά διαθρεπτικό στοιχείο:     
Traffic Light Labeling για τρόφιμα στα 100g
Διαθρεπτικό ΣτοιχείοΠράσινο
(χαμηλή περιεκτικότητα)
Κίτρινο
(μέτριο)
Κόκκινο
(υψηλό)
Λίπος< 3g3g - 20g> 20g
Κορεσμένα Λίπη< 1,5g1,5g - 5g> 5g
Σάκχαρα< 5g5g - 12,5g> 12,5 g
Αλάτι< 0,3g< 0,3g - 1,5g< 1,5 g
Traffic Light Labeling για ποτά στα 100 ml
Διαθρεπτικό ΣτοιχείοΠράσινο
(χαμηλή περιεκτικότητα) 
Κίτρινο
(μέτρια)
Κόκκινη
(υψηλή)
Λίπος< 1,5g1,5g - 1 g> 10g
Κορεσμένα Λίπη < 0,75 g0,75g - 2,5g> 2,5g
Σάκχαρα< 2,5 g2,5g - 6,3g> 6,3g
Αλάτι< 0,3g0,3g - 1,5g> 1,5g